تاثیر جنس سنگ بستر و مواد محلول بر شکل گیری اسکالوپها در غار نمکی نمکسار و غار آهکی سراب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده علوم زمین دانشگاه خوارزمی. تهران . ایران

2 دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

اسکالوپها اشکال صدفی شکلی هستند که در اثر عبور جریان آب یا باد در دیواره ها و سقف غار شکل می گیرد و می تواند نشاندهنده مشخصات هیدرولیکی جریان در غار باشند. اسکالوپها نامتقارن هستند. شیب آنها در پایین جریان ملایم و کم شیب و در بالای جریان پرشیب و تند است. شکل گیری اسکالوپها بر پایه جریان آشفته حلال بر روی سطح قابل حل است. در طبیعت، اغلب این پدیده در اثر انحلال کربناته با آب یا یخ توسط هوا ممکن است رخ دهد. در برخی موارد، انحلال و تشکیل اسکالوپ در غارهایی که در سنگهای کلرایده و ژیپسوم شکل می گیرد، ممکن است روی دهد. در تشکیل اسکالوپهایی که توسط جریان آب شکل می گیرند، مشخصات هیدرولیکی و شیمیایی جریان آبی و نیز نوع سنگ بستر، در مورفولوژی اسکالوپها موثر است. جهت بررسی تاثیر جنس سنگ بستر و مواد محلول در آب بر شکل گیری اسکالوپها، دو غار نمکی و آهکی که دارای اسکالوپ بودند با هم مقایسه شدند. نتایج نشان می دهند که با توجه به ابعاد بزرگتر اسکالوپهای غار سراب نسبت به غار نمکسار، سرعت جریان در غار سراب کمتر بود. عدد رینولدز در هر دو غار تقریبا یکسان است و سرعت جریان در غار سراب 17 برابر بیشتر از غار نمکسار اما دبی تخلیه در هر دو غار تقریبا یکسان بود. همچنین سرعت رسوبگذاری در غار نمکسار 1.8 برابر بیشتر از غار سراب بود. اهمیت این مقاله در این است که تاکنون هیچ گونه مقایسه ای بین اسکالوپهای نمکی و آهکی انجام نشده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The effect of bedrock and soluble materials on the formation of scallops in Namksar salt cave and Sarab limestone cave

نویسندگان [English]

  • Sarah Edalatian Arasteh 1
  • Mohammad Nakhaei 2
  • Asghar Dolati 1
1 Faculty of Earth Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran
2 Faculty of Earth Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Scallops are oyster-shell-shaped depression in cave walls, floors and ceilings. Scallops are hydraulic phenomenon which may be used to indicate Past flow direction and other hydraulic parameters, in the caves.

Scallops are asymmetrical in the direction of flow, with a smooth slope on the downstream side of the scallop and a steep cusp on the upstream side.

Production of scallops is based on the turbulent flow of a solvent over a soluble surface. In nature, this occurs most frequently with water dissolving limestone or with air dissolving ice. In some cases, scallops may form in the chloride or gypsum caves.

In the formation of scallops that are formed by water flow, the hydraulic and chemical characteristics of water flow as well as the type of bedrock are effective in the morphology of scallops.

To investigate the effect of bedrock and water-soluble materials on the formation of scallops, a salt and limestone caves with scallops were compared.

The results show that due to the larger dimensions of the mirages of Sarab Cave compared to Namksar Cave, the flow velocity in Sarab Cave was slower.



The Reynolds number in both caves is almost the same and the flow velocity in Sarab Cave was 17 times higher than in Namksar Cave, but the discharge was almost the same in both caves.

Also, the sedimentation (settling) rate in Namaksar cave was 1.8 times faster than Sarab cave. The importance of this article is that for the first time a study on the comparison between salt scallops and limestone scallops was conducted.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Scallops
  • Sarab Cave
  • Namaksar salt Cave
  • Cave hydraulic