ارزیابی اثر احداث آب‌بندان بر تراز آب زیرزمینی، مطالعه موردی: حوزه آبریز گرگان‌رود استان گلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه گلستان

10.22034/hydro.2017.5421

چکیده

با بررسی نوسانات تراز آب 359 حلقه چاه مشاهده­ای در قبل و بعد از احداث 251 آب­بندان در حوزه آبریز گرگان­رود استان گلستان، اثر احداث آب‌بندان‌ها در بهبود تراز آب زیرزمینی مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق آب‌بندان‌هایی انتخاب شدند که چاه­های مشاهده­ای پیرامون آن‌ها وجود داشت. کلیه چاه­های مشاهده­ای که تراز سطح ایستابی آن پائین­­­تر از تراز آب در آب­بندان بوده مورد ارزیابی قرار گرفت. در این میان تعداد 31 آب­بندان اثر خود را بر 33 چاه مشاهده­ای به وضوح نشان دادند؛ در نتیجه 4/12 درصد آب‌بندان‌های استان دارای اثر مثبت بر تراز آب زیرزمینی هستند.با تهیه نقشه پراکنش کلیه آب‌بندان‌ها و چاه­های مشاهده­ای و انطباق آن‌ها بر هم و با داشتن داده‌های نوسانات چاه­های مشاهده­ای در قبل و بعد از احداث آب­بندان نحوه اثرگذاری آب­بندان بر بهبود آبخوان بررسی شد.در این تحقیق، پارامترهای ارزیابی تأثیر آب­بندان بر توسعه آبخوان شامل زمان تأثیرگذاری آب بر تراز چاه­ها، بالاآمدگی سالانه آب و جبران سالانه تراز آب است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد، تا فاصله 3/8 کیلومتر آب‌بندان‌ها بر تراز آب زیرزمینی اثر مثبت داشتند و حداکثر باعث بالا آمدن 114 سانتی‌متر از تراز آب زیرزمینی شد. به میزان حداکثر  184 سانتی‌متر جبران سالانه تراز آب رخ داده است. بر پایه یک مقیاس رتبه‌ای معیارهای ارزیابی، درجه‌بندی شده و بر اساس آن‌ها کارایی آب‌بندان‌ها در درجات کم (2/31%)، متوسط (4/20%)، مناسب (2/17%)، خوب (5/21%) و عالی (7/9%) قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluating the effect of water reservoirs on groundwater level, Case study: Gorganroud watershed of Golestan Province

نویسندگان [English]

  • Hamed Rezaei
  • Atefe Peshgahi
چکیده [English]

By studying changes in the water levels of 359observation wells before and after the construction of 251 water reservoirs in Gorganroud watershed of Golestan province, water reservoirs effects were evaluated in improving the groundwater level. In this study some water reservoirs were selected that there were observation wells around them. All wells in which the water table levels were lower than the water levels of water reservoirs were evaluated. Among these, 31 Water reservoirs clearly showed there effects on 33 observation wells. Therefore, 12.4 percent of Water reservoirs have a positive effect on the level of groundwater. With providing a distribution map of all water reservoirs and observation wells and adapt them to each other and having observational data before and after the water reservoirs construction the effect of water reservoirs on the aquifer improvement were evaluated. In this study, parameters for evaluating effect of water reservoirs on the improving of aquifer included time of influencing the water level on observation wells levels, annual water rise and annual compensation of the water level. In this study the results show that water reservoirs had a positive effect on the groundwater level at the distance of 3.8 km, increasing the maximum groundwater level by 114 cm. The amount is of the annual compensation of the water level was 184 cm. Based on a rating scale the evaluation criteria were graded and so the performance of the water reservoirs at levels low (31.2%), average(20.4%), good(17.2%), good (21.5%) and excellent (9.7%) was evaluated.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aquifer
  • Gorganroud
  • Groundwater
  • Observation well
  • Water reservoirs