Hydrogeological Assessment of the Gonabad Plain Qanats

Document Type : Research paper

Authors

1 Faculty of Earth Science, Shahrood University of Technology, Shahrood, Iran

2 Faculty of Earth Sciences, Shahrood University of Technology

Abstract

Qanats are the most important device for the exploitation of groundwater in arid and semi-arid regions. The hydrogeology of Gonabad Plain Qanats was studied in this research. For this purpose, catchment area of Gonabad Plain Qanats was determined primarily. Water budget calculation in the catchment area shows that 3.7 MCM of groundwater more than catchment recharge and from aquifer storage was extracted annually which led to 0.06 meter per year groundwater level drawdown in catchment aquifer and decrease in qanats water bearing zone. To identify the effect of precipitation decrease on qanats discharge, Variations in catchment precipitation during 1997-2017 along changes in mean precipitation in four periods (five years period) were perused. Six major qanats of Gonabad Plain namely, Qasabeh, Bahabad, Baidokht, Rahn, Dizagh and Khesuie were selected, hydrographs of them during 1997-2017 were drawn and changes in hydrograph slopes in two specific periods were considered.The hydrograph slope of Qasabeh and Bahabad qanats become five and two times steeper during 2006-2017 compare to same in 1997-2006 periods respectively. Lack of dredging, dam construction and drilling of deep well in the catchment of these qanats has reduced the discharge of them. The hydrograph slope of Dizagh Qanat from the beginning has been constant almost 0.3 meter per year and this qanat has the lowest discharge decrease. High specific yield of aquifer in the qanat water bearing zone, absence of well in the qanat catchment and qanat recharge through groundwater infiltration in tunnels of upstream qanats have caused this qanat not to have high discharge decrease. The discharge of Gonabad Plain qanats has dropped from 6 to 20 liters per second during 1997-2017.

Keywords


اکرامی، م.، ملکی نژاد، ح.، اختصاصی، م.، 1390. بررسی تأثیر خشک‌سالی اقلیمی بر آبدهی برخی از قنوات دشت یزد- اردکان، همایش بین‌المللی دانش سنتی مدیریت منابع آب، یزد، مرکز بین‌المللی قنات و سازه‌های تاریخی آبی.
آقانباتی، ع.، 1383. زمین­شناسی ایران، انتشارات سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی کشور(تهران). 706 ص.
پاپلی یزدی، م.، لباف خانیکی، ر.، لباف خانیکی، م.، جلالی، ع.،  وثوقی، ف. 1379. قنات قصبه گناباد یک اسطوره. شرکت سهامی آب منطقه‌ای خراسان رضوی  (مشهد). 292 ص.
سازمان زمین­شناسی کشور، نقشه زمین­شناسی 1:100000 گناباد.
شمشکی، ا.، کرمی، غ. ح.، 1398. تغییرات زمانی و مکانی جریان آب زیرزمینی در ساحل جنوب شرقی دریاچه ارومیه. هیدروژئولوژی، جلد 4، شماره 1، 41-26.
عباسی، ف.، کرمی غ. ح.، 1388. ارزیابی خصوصیات هیدروژئولوژیکی و هیدروژئوشیمیایی ‌قنات‌های منطقه میامی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد هیدروژئولوژی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، 111 ص.
کرباسی راوری، م.، سنایی راد، ع.، 1383. نقش پایین افتادن سطح آب زیرزمینی در منطقه فراهان روی قنوات و کشاورزی منطقه. همایش ملی قنات، گناباد.
کرمی، غ. ح.، 1383. ‌قنات‌ها کوچک موجود در آبراهه‌های کوهستانی: ویژگی‌ها و نحوه جلوگیری از هدر رفتن آب در ماه‌های سرد. چکیده مقالات همایش ملی قنات گناباد.
کرمی، غ. ح.، 1390.  بررسی خصوصیات هیدروژئولوژیکی و هیدروژئوشیمیایی قنات بزرگ بیارجمند. طرح پژوهشی با کد 21024، دانشگاه صنعتی شاهرود، 45 صفحه.
کرمی، غ. ح.، باقری، ر.، رحیمی، ف.،1397.  هیدروژئولوژی چشمه‌های کارستی تاقدیس سالدوران، استان چهارمحال و بختیاری. هیدروژئولوژی، جلد 3، شماره 1، 79-69.
 کیانی، م.، کرمی، غ. م.، 1388. بررسی خصوصیات هیدروژئولوژیکی و هیدروژئوشیمیایی ‌قنات‌های منطقه بیارجمند، پایان‌نامه کارشناسی ارشد هیدروژئولوژی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، 102 ص.
گوبلو، ه.، 1371. قنات فنی برای دستیابی به آب، چاپ اول، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی. 250 ص.
هنری، ف.، کرمی، غ. م.، 1393. ارزیابی خصوصیات هیدروژئولوژیکی و هیدروژئوشیمیایی ‌قنات‌های منطقه خور. پایان‌نامه کارشناسی ارشد هیدروژئولوژی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، 107 ص.
 
Boustani, F. 2008. Sustainable Water utilization in arid region of Iran by Qanat. World Academy of Sciense, Engineering and Technology International Journal of Social, 45, 213- 216
Cressey, G.B. 1958. Qanats, Karez, and foggaras. Geographical Review, 27-44.
Remini, B., Kechad, R. and Achour., B. 2014. The Collecting of Groundwater by the Qanats: a Millennium Technique Decaying. Larhyss Journal, 259-277.
Salih A. 2006. Qanats a Unique Groundwater Management Tool in Arid Region, The case of Bam Region in Iran. International Symposium on Groundwater Sustainability, 79-87.
Taghavi jeloudar, M., Han, M., Davoudi, M. and Kim., M., 2013. Review of Ancient Wisdom of Qanat and suggestions for Future Water Management. Environmental Engineering Research, 18.2, 57-63.
Todd D.K. and Mays L.W. 2005. Groundwater Hydrology. John Wiley and sons, New York, 625p.